Jak chroniony jest wizerunek według polskiego prawa?
Polskie prawo reguluje, w jaki sposób chroniony jest wizerunek w art 81 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Co do zasady, rozpowszechnianie wizerunku wymaga zgody osoby na niej przedstawionej. W ustawie nie zostało określone w jakiej formie ta zgoda powinna zostać udzielona. Zgoda może zostać udzielona ustnie, e-mailem, na piśmie. Forma pisemna jest najbardziej wartościowa pod względem dowodowym i w związku z tym zalecana.
Prawo dopuszcza dwa wyjątki, kiedy taka zgoda nie jest wymagana:
- osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
- osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.
Jakie uprawnienia przysługują osobie, której wizerunek jest rozpowszechniany bez jej zgody?
- żądanie zaniechania
- żądanie usunięcia skutków poprzez złożenie publicznie oświadczenia o odpowiedniej treści i formie
- w razie zawinienia żądanie przyznania odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia lub na żądanie twórcy zobowiązać do uiszczenia sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny (art. 78 ust. 1 ustawy)
Zgoda na rozpowszechnianie wizerunku a zapłata
W związku z treścią art. 81 ustawy zezwolenie na rozpowszechnianie wizerunku nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie. Zgoda nie jestem wymagana pod warunkiem, że model/modelka jest świadoma jak to zdjęcie (utwór) zostanie wykorzystany.
Zgoda na rozpowszechnianie wizerunku a RODO
Przyjmuje się, że wizerunek może stanowić daną osobową, w szczególności wraz z imieniem i nazwiskiem. Zgoda na rozpowszechnianie wizerunku nie jest tym samym czym zgoda na przetwarzanie danych osobowych. Zgoda na rozpowszechnianie wizerunku może zostać wycofana, co często zagrożone jest karą umowną. Natomiast prawo na cofnięcie zgody na przetwarzanie danych osobowych przysługuje bez jakichkolwiek ograniczeń.
Rozpowszechnianie wizerunku nieletnich
W razie zamiaru rozpowszechniania wizerunku osób nieletnich pamiętać należy o konieczności uzyskania zgody ich opiekunów prawnych (rodziców).
Stan prawny na dzień: 12 marca 2021 roku
Zdjęcie: pixabay.com
Cyberlaw by Judyta 