O kradzieży programu komputerowego…
W art. 278 Kodeksu karnego uregulowano przestępstwo kradzieży, w tym w § 2 tego przepisu kradzieży programu komputerowego i w § 5 przywłaszczenia karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego.
Jak zachowuje się sprawca kradzieży programu komputerowego?
Sprawcą kradzieży może być każdy, kto dokonuje przywłaszczenia rzeczy ruchomej o wartości ekonomicznej, która jest czyjąś własnością i w czyimś posiadaniu.
W przypadku kradzieży programu komputerowego istotne jest to, że do kradzieży programu komputerowego dochodzi nie poprzez kradzież nośnika (art. 278 §1 k.k.), na którym program został zapisany, ale poprzez uzyskanie programu, który wcale nie musi oznaczać, że jego właściciel został pozbawiony władztwa nad nim. Program komputerowy korzysta z ochrony zarówno wynikającej z kodeksu karnego, jak i art. 115 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Nie ma definicji legalnej programu komputerowego.
W przypadku karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu do przestępstwa kradzieży dochodzi, gdy sprawca pozbawia właściciela władztwa nad kartą, ale sprawca nie musi karty wykorzystać.
Przestępstwo kradzieży jest ścigane z urzędu, ale w przypadku, gdy sprawca jest osobą bliską dla pokrzywdzonego ściganie odbywa się na wniosek.
Jaka kara grozi za kradzież programu komputerowego?
Zarówno za kradzież programu komputerowego, jak i za kradzież karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Kodeks karny dopuszcza w wypadku mniejszej wagi, czyli w sytuacji, gdy istnieją okoliczności łagodzące sąd może skazać sprawcę na karę grzywny, karę ograniczenia wolności lub karę pozbawienia wolności do roku.
Czy wobec kradzieży programu komputerowego stosuje się rozróżnienie na przestępstwo i wykroczenie (tzw. czyn przepołowiony)?
Aby sprawcy przypisać kwalifikację – przestępstwa kradzieży sprawca musi dokonać kradzieży rzeczy ruchomej, której wartość przekracza 500 zł, w innym wypadku zastosowanie będą miały przepisy kodeku wykroczeń art. 119 k.w.
Jednakże takiego rozróżnienia nie stosuje się ani wobec przestępstwa kradzieży karty bankomatowej ani wobec programu komputerowego, co oznacza, że kradzież obu tych rzeczy stanowi przestępstwo, a nie wykroczenie.
Przykłady z orzecznictwa polskich sądów:
- „J. S. (1) został oskarżony o to, że w dniu 14 października 2010 r. przy ul. (…) w Z., pow. (…), woj. (…) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz w celu rozpowszechniania oprogramowania komputerowego, bez zgody przedstawiciela spółki (…) sp. z o.o. jako osoby uprawnionej, uzyskał cudze programy komputerowe w ten sposób, że po uprzednim podłączeniu swojego komputera do serwera spółki (…) sp. z o.o. bez uprawnienia zwielokrotnił programy komputerowe zawarte na tym serwerze poprzez skopiowanie na dysk swojego komputera plików, dokumentacji, sterowników i kodów źródłowych programów, które znajdowały się na folderach o następujących nazwach – przytoczonych w zarzucie – stanowiących mienie znacznej wartości, na łączną sumę strat 1.396.000 zł na szkodę (…) sp. z o.o. z/s przy ul. (…) w Z., tj. o czyn z art. 278 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 117 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w zw. z art. 11 § 2 k.k.” (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 kwietnia 2014 r., II AKa 75/14)
- „T. O. oskarżony o to, że w nieustalonym czasie, nie później niż 17 października 2012 r. w B., bez zgody podmiotu uprawnionego (…) Sp. z o.o. uzyskał cudze programy komputerowe do serwisu wózków widłowych marki J. w postaci (…) o wartości około 705.544,-zł i (…) o wartości 993.914,60 zł, a następnie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dokonał instalacji powyższego oprogramowania na dysku twardym jednostki komputera (…) stanowiącego jego własność, z którego korzystał jako serwisant wózków widłowych na terenie Przedsiębiorstwa (…) z siedzibą w B., przy ul (…) działając tym samym na szkodę (…) Sp. z o.o., tj. o przestępstwo z art. 278 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.” (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 1 września 2016 r., II AKa 220/16).
- „W okresie od czerwca 2008 r. do marca 2009 r. w X. w woj. (…), bez zgody osoby uprawnionej uzyskał cudze programy komputerowe, a to: T. (…), W. (…), N. (…), H. o łącznej wartości 805 zł zapisane na dysku twardym nr 1 swojego komputera oraz programy W. (…) i M. (…) o łącznej wartości 2.520 zł zapisane na dysku twardym nr 2 swojego komputera, działając na szkodę producentów i dystrybutorów tych programów, a to N. (…) Sp.J. z/s w W., S. sp. z o.o. z/s w W., M. sp. z o.o. z/s w W. oraz (…) P. przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi tj. o czyn z art. 278 § 2 i 3 k.k.” (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2019 r., IV KK 224/18).
Stan prawny na dzień: 8 luty 2022 roku
Cyberlaw by Judyta 